Afvallen is geen oplossing voor gewichtsdiscriminatie

Wil je geen post missen? Schrijf je dan in op mijn nieuwsbrief.

Heel eerlijk … toen ik pas begon te leren over hoe dikke mensen in onze maatschappij gestigmatiseerd worden, vond ik het woord ‘discriminatie’ veel te sterk. Ik snapte wel dat er vooroordelen bestaan en dat we daardoor opmerkingen krijgen, en dat dat fout is – maar discriminatie? Nee, dat is toch alleen maar als het gaat over racisme en zo?

Ondertussen weet ik natuurlijk wel beter: ja, dikke mensen worden écht gediscrimineerd. En ik ga hier geen hele opsomming maken over de manieren waarop dat gebeurt, want ik wil het even geen deprimerende boel maken. Maar er zijn meer dan voldoende bewijzen en onderzoeken die aantonen dat dikke mensen wel degelijk anders behandeld en uitgesloten worden in onze maatschappij.

Foute logica

Omdat ik het zelf ook heb moeten leren, snap ik dus wel wanneer mensen niet onmiddellijk denken dat gewichtsdiscriminatie een probleem is. Dat het woord ‘discriminatie’ een beetje overdreven is. Ik snap het, maar ik ben het er niet mee eens. Vooral niet als mensen gaan uitleggen waarom ze vinden dat dikke mensen niet gediscrimineerd worden …

Want meestal krijg je dan de uitleg dat discriminatie gebeurt op basis van kenmerken waar mensen zelf niks aan kunnen doen. Denk bijvoorbeeld aan racisme: mensen kunnen hun huidskleur niet veranderen, dus als ze op basis daarvan achtergesteld worden, dan is dat discriminatie. (*)

Dikke mensen daarentegen kunnen er wel iets aan doen, wij kunnen gewoon afvallen. Als wij het gevoel hebben dat we buitengesloten worden, dan moeten we niet zagen over discriminatie, maar gewoon wat meer bewegen en wat minder eten. Want dan zou er helemaal geen probleem zijn om over te zeuren. Maar die logica is echt helemaal fout.

Niet onze schuld

Om te beginnen werkt diëten niet op lange termijn. Dikke mensen kunnen helemaal niet ‘gewoon’ effe afvallen. Maar zelfs als dat wél zou lukken, dan nog is dat geen goed argument.

Als je vindt dat dikke mensen maar moeten afvallen als ze niet gediscrimineerd willen worden, dan zeg je eigenlijk dat ze verantwoordelijk zijn voor hun eigen discriminatie. Dat het onze eigen fout is, dat het terecht is, dat het ok is. Maar laat me daarover heel duidelijk zijn: wanneer dikke mensen gediscrimineerd worden, is de oplossing niet dat wij ons lichaam moeten veranderen, maar dat de discriminatie moet stoppen.

Ook dikke mensen zelf verantwoorden stigma en discriminatie soms. “Ja, maar ik ben ook wel te dik, dus het is logisch dat ik meer moet betalen voor een extra stoel in het vliegtuig.” “Ja, ik kan ook gewoon een beetje afvallen als ik niet meer gepest wil worden.” “Ja, het is nu eenmaal wel ongezond, he …”

En ik snap dat. Ik dacht vroeger ook zo. Maar ik hoop dat je steeds meer beseft dat wij niet verantwoordelijk zijn om onze eigen discriminatie te stoppen. Het is ons probleem omdat wij er de gevolgen van dragen, maar de verantwoordelijkheid ligt wel degelijk bij de mensen die discrimineren. En dat mag je echt nooit vergeten.

(*) Dit argument geven mensen weleens als theorie, maar in de praktijk is het natuurlijk veel genuanceerder dan dat. Want er zijn ook nog genoeg mensen die denken dat racisme niet echt een probleem is. Racisme – en andere soorten discriminatie – worden nog altijd niet voldoende herkend en aangepakt