De invloed van Photoshop op je lichaamsbeeld: jong geleerd is oud gedaan

Je bent al een tijdje bezig om jezelf en je lichaam weer graag te zien en dat lukt vrij goed. Je weet daardoor ook meer over dingen zoals onze dieetcultuur en schoonheidsidealen.

Dat is de reden waarom je een keer met je ogen rolt wanneer je een fat joke hoort in je favoriete serie. Of dat je door een magazine bladert en denkt: gelukkig weet ik nu dat deze beelden gefotoshopt zijn en ik mijn lichaam niet moet vergelijken met dat van de modellen. En toch blijf je met een vreemd gevoel achter als je de laatste pagina omdraait of je serie afgelopen is.

Waarom hebben die dingen toch nog zo’n invloed op je terwijl je goed genoeg weet dat ze niets zeggen over jou en je lichaam?

Om dat te begrijpen moeten we even tijdreizen.

Verdraaide realiteit

Ondertussen weten heel veel mensen dat de foto’s in magazines gefotoshopt zijn en niet de realiteit tonen. We beseffen ook dat acteurs en andere beroemdheden een heel team rond zich hebben om hen op elk moment er fantastisch uit te laten zien. En we zien steeds meer hoe foto’s op sociale media niet overeenstemmen met de realiteit. Dat helpt ons allemaal om het idee van het ‘perfecte’ plaatje te doorbreken en dat is een stap in de goede richting.

Maar dat is nu.

Toen je nog een kind was, had je deze informatie nog niet en zag je óók al die beelden. Misschien niet op sociale media, maar wel in films en series en in tijdschriften. En ik vermoed dat er toen niet iemand was die je van naaldje tot draadje ging uitleggen hoe onze dieetcultuur ervoor zorgt dat we een onbereikbaar schoonheidsideaal nastreven en daar de gevolgen van zien op tv en in de boekskes.

Jong geleerd

Je kreeg dus als kind al een verdraaide realiteit mee zonder dat je je daar bewust van was. Je zag hoe een dun lichaam beter was en ervoor zou zorgen dat je populair en gelukkig zou worden. En als je zo jong bent, heeft dat een diepe impact.

Op jonge leeftijd heb je niet de context om al die beelden en bijbehorende boodschappen te zien voor wat ze zijn. Tenzij iemand je dat uitlegt, kom je pas veel later te weten hoe foto’s bewerkt worden en dat zelfs modellen er in magazines niet uitzien zoals zichzelf. Maar tegen dan ben je al jarenlang blootgesteld aan die beelden zonder dat je dit wist. En dat heeft ongetwijfeld een invloed gehad op hoe je naar je eigen lichaam ging kijken.

Dat is een proces van heel wat jaren waarin je zelfbeeld en lichaamsbeeld zich gevormd hebben op basis van vertekende beelden die je als ‘ideaal’ voorgesteld werden. Zoiets verandert niet van het ene op het andere moment wanneer je voor de eerste keer hoort dat er zoiets bestaat als Photoshop. Het duurt een heel lange tijd om dat om te keren.

Geen aan-uit-knopje

“Ok,” hoor ik je zeggen, “maar ondertussen weet ik wel al járen dat deze beelden niet realistisch zijn, dus hoe komt het dat ik het nog altijd moeilijk vind om mijn eigen lichaam te aanvaarden?” Omdat je geen machine bent. Je kan niet zomaar een knopje aan of uit zetten dat ervoor zorgt dat je vanaf nu dik én gelukkig bent.

Je leeft ondertussen nog altijd verder in onze maatschappij waar dun zijn het hoogste goed is en diëten de manier om dat te bereiken. Niet alleen via tv-series en tijdschriften, maar ook op sociale media, via reclame op straat of door opmerkingen van familie bijvoorbeeld. Je krijgt nog altijd langs alle kanten diezelfde boodschappen binnen die je als kind hoorde en die hoogst waarschijnlijk een basis gevormd hebben voor jouw lichaamsbeeld.

En het is nu eenmaal moeilijk en vermoeiend om daar elke dag opnieuw tegenin te gaan en te proberen om die basis te veranderen. Dat vraagt heel wat tijd. Ja, zelfs als je weet dat de beelden die je overal ziet gefotoshopt zijn.